KLEINHANDEL: nieuwe uitdagingen op het vlak van ruimtelijke planning, omgevingsvergunningverlening en handelsvestigingsconvenanten
Op 30 januari 2018 zorgde het Europese Hof van Justitie in de Nederlandse zaak ‘Appingedam’, ook bekend als de zaak ‘Visser Vastgoed’, voor een wake-up call: detailhandel is een ‘dienst’ in de zin van de Dienstenrichtlijn. Beperkingen op kleinhandel in een ruimtelijk bestemmingsplan zijn een ‘eis’ in de zin van diezelfde Dienstenrichtlijn; beperkingen op kleinhandel zijn daardoor enkel mogelijk wanneer ze ‘niet-discriminatoir’, ‘noodzakelijk’ en ‘evenredig’ zijn.
De Nederlandse Raad van State toonde zich op 20 juni 2018 bijzonder streng voor het criterium van de ‘evenredigheid’ dat geldt voor beperkingen op kleinhandel: waar de gemeente Appingedam het ‘falend Belgisch handelvestigingsbeleid’ als motief had ingeroepen om, anders en beter dan België, beperkingen op te nemen in het ruimtelijk bestemmingsplan, kon zij daarmee de Nederlandse Raad van State niet overtuigen. Via de bestuurlijke lus heeft de gemeente Appingedam van de Raad van State nu zes maanden de tijd gekregen, tot december 2018, om ofwel haar brancheringsregeling beter te onderbouwen ofwel haar ruimtelijk bestemmingsplan aan te passen.
Matthias Strubbe (LDR) becommentarieerde reeds meermaals deze rechtspraak in het Tijdschrift voor Omgevingsrecht en Omgevingsbeleid (zie TOO 2018/1, 53-60 en TOO 2018/3, 379-383). Hij praat u in één namiddag bij over dit belangwekkende thema, cruciaal voor kleinhandel én ruimtelijke planning. Als in- en uitleiding op zijn uiteenzetting, licht Isabelle Larmuseau (LDR) de wijzigingen toe op het vlak van de (omgevings)vergunningverlening voor kleinhandelsactiviteiten en geeft Robin Verbeke (LDR)alle details over het nieuwe instrument van de handelsvestigingsconvenanten. Kers op de taart is de case-study, gebracht door Ingrid Willocx en Bertjan Veenstra (REDEVCO), met veel oog voor de eerste ervaringen en uitdagingen in de praktijk.
